او دورنمای آینده حجاز را تاریک و حتی مخوف می دید، سردمداران را چنان می یافت که گویی پایه های خطرناکی را استوار می سازند و اگر فرصتی بیابند به انهدام دین همت خواهند گماشت. بویژه که فاطمه علیهاالسلام می دید این رشته سر دراز دارد. امروز حق فاطمه علیهاالسلام را از بین می برند و فردا نوبت دیگران است. آنها که از فاطمه علیهاالسلام و علی علیه السلام برتر نیستند امروز علی را به زور برای بیعت می برند و فردا تکلیف دیگران روشن است و اگر بیعت نکند به تیر اجنّه در بیابان خواهد مرد (1).
فاطمه علیهاالسلام نیکو محاسبه می کرد که امروز ابوبکری خبری واحدی را به عنوان حدیث تک سندی به پیامبر نسبت می دهد و بر اساس آن آیه قرآن را منسوخ می سازد و طبیعی است که فردا ابوهریره هایی به عنوان کمپانی حدیث پیدا شوند. و ملت بیچاره امروز و فردا از یکسو باید مالیات و هزینه جعل آنها را بپردازد و از سوی دیگر آنها را بپذیرد و مورد عمل قرار دهد.
بدین سان فاطمه علیهاالسلام می یافت که تضییع حق او مقدّمه ای برای تضییع حقوق دیگران است و سکوت او در برابر ضایع شدن حق مادی موجب تباهی حقوق معنوی است. اگر امروز او سکوت کند و نهال خبیث ناحقی پا بگیرد از بنیان کندن و درهم شکستن تنه آن فردا کاری قریب به محال خواهد بود.
بیشتر افراد و جامعه ها، فرزندان حال هستند و در زمان حال زندگی می کنند؛ به آنچه هم اکنون دارند دلخوش اند، و به آینده نگری و دوراندیشی چندان شور و شوقی نشان نمی دهند.
کسانی هم که در زمان گذشته می اندیشند و در زمان گذشته زندگی می کنند بسیارند.آنان همواره اسکلت متلاشی شده رخدادهای خوشایند یا ناخوشایند گذشته و خاطره های شادی بخش و غمبار آن را از گور تاریخ بیرون کشیده و به تشریح آنها می پردازند و بدون عبرت آموختن از آنها و اندیشه در راز و رمز پیدایش آنها، فرصت و امکانات خویش را به نبش قبر گذشته ها می گذرانند و بر آن حوادث پوسیده یا اشک حسرت می ریزند و یا بیهوده می نازند و می بالند، و در این میان آنانی که به آینده، آن هم آینده دور بیندیشند بسیار اندک اند.
و بانوی بانوان از این شمار اندک و یا سالار و پیشوای چنین انسان هایی است. او از شخصیت والایی بهره ور بود که از ویژگی هایش دوراندیشی و آینده نگری را می توان نام برد.
او پس از به انحراف کشاندن جامعه و روند تاریخ به وسیله بازیگران "سقیفه"، از سر خیرخواهی و بشردوستی و نگرانی برای دین و دنیای جامعه هشدارها داد و روشنگری ها کرد و سخت کوشی ها و مجاهدت هایی شهامتمندانه نمود؛ از جمله خطاب به زنان مهاجر و انصار، آینده خطرناکی را که ارتجاع و استبداد برای جامعه رقم می زد، این گونه پیش بینی فرمود:
"اما به جان خودم سوگند باد که نطفه این تبهکاری و فساد بسته شد؛ اینک شمایان انتظار بکشید تا این بیماری مرگبار تباهی و فساد و قانون شکنی و قانون ستیزی در کران تا کران پیکر جامعه و امت ریشه بدواند و همه جا منتشر شود. هشدارتان باد که از این پس از پستان شتر خلافت و حکومت خون خواهید دوشید و زهری مرگبار که به سرعت خورنده آن را نابود می کند. و در اینجاست که باطل گرایان زیان خواهند کرد و نسل های آینده در خواهند یافت که ثمره کار زشت و فرجام عملکرد مسلمانان صدر اسلام پس از رحلت پیامبرشان چه بود، و آن گاه قلب های شما با فتنه ها الفت خواهد گرفت و آرام خواهد شد.
هان ای مادران نسل های فردا! با انحراف عظیمی که در برابر دیدگان شما واقع شد، اینک شما را به شمشیرهای برهنه و برنده بشارت می دهم و به میدانداری و یورش تجاوزکاران ستم پیشه، و به هرج و مرج و به هم ریختگی اوضاع و احوال جامعه، و به خودکامگی و دیکتاتوری و استبداد سیاه از سوی ستمکاران. به روزگاری که حقوق اقتصادی و اجتماعی شما را سخت اندک خواهند ساخت و حق طلبان آگاهان و آزادی خواهان شما را به وسیله شمشیرهای ستم درو خواهند کرد.
پس دریغ و حسرت بر شما باد!
کارتان به کجا خواهد انجامید؟ و فرجام زندگی تان چگونه خواهد شد؟
در حالی که حقایق و واقعیات بر شما پنهان و مخفی گشته و نمی دانید چه فاجعه سهمگینی را رقم زده اید؟ من از سر خیرخواهی حقایق را گفتم، دوراندیشی و آینده نگری ها کردم، از خطرها و آفت ها شما را هشدار دادم اما دریغ و درد که گوش شنوا نیست. آیا من می توانم شما را در حالی که نمی خواهید به کاری مجبور سازم؟!" (2)
بدین سان بانوی بانوان و آموزگار بزرگ عصرها و نسل ها حقایق را گفت و تاریخ و گذشت زمان و رخدادهای غمبار آن، درستی آینده نگری و صحت پیش بینی های دقیق او را به اثبات رساند.
گذشت روزگار نشان داد که آن اندیشمند بزرگ و آن جامعه شناس متفکر، نیک آینده نگری می کرد و به حق نگران روند جامعه و تاریخ بود.
او فجایع بزرگی چون کشتار "مالک بن نویره" و یارانش به وسیله کودتاگران، قتل عام ها و شکنجه های امویان به نام دین، پستی ها و رذالت ها و دین فروشی های عباسیان به نام خدا و مذهب، تحمیل مذهب سالاری مخوف و هراس انگیز به مردم تشنه عدالت و آزادی، بت سازی ها و بت تراشی ها از زورمداران و خودکامگان، حادثه جانسوز کربلا، ماجرای حره و قتل عام مدینه، شقاوت های تکان دهنده در گوشه و کنار دنیای اسلام، تکه تکه شدن قدرت و شوکت مسلمانان، پایمال شدن حقوق و آزادی های اساسی و انسانی مردم به وسیله انحصارگران و در نتیجه، انحطاط و عقب ماندگی امت پدرش را در روند تاریخ، همه و همه را می دید و از سر خیرخواهی هشدار می داد.
ای کاش سخنان او جدی گرفته می شد و به آینده نگری او بها می دادند تا روزگاری جز آنچه امروز مسلمانان دارند، داشتند و سرنوشت بشریت نیز امروز سرنوشت دیگری بود. اما دریغ و درد که جاه طلبی ها، مقام پرستی ها، خودکامگی ها و خودپرستی ها آفت جان و هستی و آینده ی توده هاست و این بیماری مرگبار در تاریخ اسلام، نخست از سقیفه برخاست و سرطان وار پیکر جامعه را فرا گرفت. (3)
(1) داستان ترور سعد بن عباده در بیابان توسط خالد بن ولید و نشر این شایعه که جن ها او را کشتند.
(2) هود، 28.
(3) فرازهایی از خطابه فاطمه علیهاالسلام به هنگام عیادت زنان مدینه از او در بستر شهادت؛ کشف الغمة، ص 147؛ اعلام النساء، ج 4، ص 123؛ بحارالانوار، ج 43؛ شرح نهج البلاغه، ج 16، ص 233.